Επίκεντρο της προσπάθειας αυτής αποτελεί η κατασκευή του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου (ΩΕΜΕΚ), ενός σύγχρονου μεταμοσχευτικού κέντρου για όλους, που αναμένεται να παραδοθεί στην Πολιτεία το 2024. Ωστόσο, οι υποδομές δεν αρκούν από μόνες τους για να αλλάξει το τοπίο στις μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας. Απαιτούνται συμπληρωματικές ενέργειες, που θα συμβάλλουν στο να μπουν γερά θεμέλια στην ανοικοδόμηση του τομέα αυτού. Πρώτα πρώτα, για να λειτουργήσει, όχι μόνο το συγκεκριμένο νοσοκομείο, αλλά συνολικά το δίκτυο της δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων στην Ελλάδα, απαιτείται ένα θεσμικό πλαίσιο για μια ολοκληρωμένη εθνική μεταμοσχευτική πολιτική.
Σε αυτό το πλαίσιο, πριν από δύο χρόνια, το Ίδρυμα Ωνάση, αφού διασφάλισε διακομματική συναίνεση, ανέθεσε στο London School of Economics (LSE) την εκπόνηση, με τη συνεργασία του Imperial College London, του Εθνικού Σχεδίου για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση Οργάνων στην Ελλάδα, με επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Ελλήνων και ξένων επιστημόνων τους καθηγητές Ηλία Μόσιαλο και Βασίλη Παπαλόη. Σήμερα, η μελέτη για το Εθνικό Σχέδιο για τις Μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας παραδίδεται στην Πολιτεία και το επόμενο βήμα είναι να αποτελέσει νόμο του Κράτους. Πρόκειται για ένα πρωτόγνωρο επιστημονικό πόνημα παγκοσμίως, μια εξαιρετική και άρτια μελέτη, που μπορεί να αποτελέσει τον οδικό χάρτη των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.
Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
Την Τρίτη 6 Ιουλίου 2021, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση κ. Αντώνης Παπαδημητρίου επισκέφτηκε τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη για να του παραδώσει τη Μελέτη για το Εθνικό Σχέδιο για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση Συμπαγών Οργάνων στην Ελλάδα. Μια προσπάθεια δύο ετών έφτασε στην ολοκλήρωσή της: «Σήμερα παραδώσαμε στον Πρωθυπουργό το Εθνικό Σχέδιο για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση Οργάνων στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια άρτια μελέτη, που εκπονήθηκε από διακεκριμένη ομάδα Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, με επικεφαλής τους κυρίους Ηλία Μόσιαλο και Βασίλη Παπαλόη. Με αυτό τον τρόπο, και ενώ κατασκευάζεται το Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο (ΩΕΜΕΚ), η χώρα μας αποκτά ένα Εθνικό Σχέδιο για τις Μεταμοσχεύσεις, με επίκεντρο τον άνθρωπο, τον γιατρό, τον νοσηλευτή και τον ασθενή. Στο Ίδρυμα Ωνάση έχουμε αναλάβει μια Εθνική Πρωτοβουλία και μια ολιστική προσέγγιση, ευελπιστώντας σε μια νέα εποχή στη Δωρεά και Μεταμόσχευση Οργάνων. Για να σωθούν ακόμη περισσότερες ζωές» δήλωσε μετά το τέλος της συνάντησης ο κ. Αντώνης Παπαδημητρίου.
Η ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ
Στην Ευρώπη, κάθε 9 λεπτά προστίθεται ένας νέος ασθενής στις εθνικές λίστες για μεταμόσχευση. Παράλληλα, κάθε χρόνο 6.500 άνθρωποι αποβιώνουν περιμένοντας στη λίστα αναμονής.
Στην Ελλάδα, τα πράγματα είναι εξίσου απελπιστικά:
- Περισσότεροι από 1.300 συνάνθρωποί μας βρίσκονται στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση.
- 11.500 νεφροπαθείς στη χώρα μας υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.
- Το 25% από αυτούς θα αποβιώσει τον 1ο χρόνο.
- 8,8 χρόνια είναι ο μέσος όρος αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού.
- Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στις μεταμοσχεύσεις στην Ευρώπη.
- Πολλές ζωές χάνονται κάθε χρόνο: συγγενείς, φίλοι, οικεία μας πρόσωπα.
H ΜΕΛΕΤΗ
Η μελέτη για το Εθνικό Σχέδιο για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση Συμπαγών Οργάνων στην Ελλάδα περιλαμβάνει ένα πλαίσιο κανόνων και βέλτιστων πρακτικών με διεθνείς προδιαγραφές, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εθνικό σχέδιο υγείας. Σε αυτό προσδιορίζονται:
- η αναγκαία στρατηγική του κράτους και στο πλαίσιο της θεραπείας και σε αυτό της πρόληψης
- ο ρόλος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων
- ο ρόλος του Ωνάσειου Εθνικού Μεταμοσχευτικού Κέντρου, αλλά και υπόλοιπων των μεταμοσχευτικών κέντρων της χώρας
- οι υποδομές και οι ανάγκες τους
- οι μέθοδοι εκπαίδευσης του εξειδικευμένου προσωπικού
- οι τάσεις της κοινής γνώμης απέναντι στις μεταμοσχεύσεις και ο ρόλος των Μέσων Ενημέρωσης
Μεταξύ άλλων, το Εθνικό Σχέδιο για τη Δωρεά και Μεταμόσχευση Οργάνων στην Ελλάδα προβλέπει:
- Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων μετατρέπεται σε Ανεξάρτητη Αρχή και αναπτύσσεται πανελλαδικά.
- Ενίσχυση των διαθέσιμων υποδομών.
- Ειδική αποζημίωση για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
- Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων σε κάθε νοσοκομείο με ΜΕΘ.
- Εκπαίδευση και Πιστοποίηση των Συντονιστών κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
- Αξιοποίηση της τεχνολογίας τηλεϊατρικής και των ηλεκτρονικών ιατρικών φακέλων για την παρακολούθηση των ασθενών σε απομακρυσμένες περιοχές.
Με αυτό τον τρόπο, ο ασθενής έρχεται στο επίκεντρο της φροντίδας, ενώ παράλληλα οικοδομείται η εμπιστοσύνη του στο Σύστημα Υγείας των Μεταμοσχεύσεων.
ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Ομάδα Εμπειρογνωμόνων
Dr Mirela Bušić, Κροατία
Ministry of Social Affairs and Health
Professor Daniel Casanova, Ισπανία
University of Cantabria
Dr Ana Franca, Πορτογαλία
Instituto Português do Sangue e da Transplantação
Δρ. Αλίκη Ινιωτάκη, Ελλάδα
Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς»
Καθηγήτρια Αναστασία Κοτανίδου, Ελλάδα
Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος, Ελλάδα
London School of Economics
Καθηγητής Βασίλειος Παπαλόης, Ελλάδα
Imperial College London
Dr Jorge Paulino Pereira, Πορτογαλία
University of Lisbon
Professor Jacopo Romagnoli,
Ερευνητική ομάδα
Dr Charlotte Johnston-Webber, Ηνωμένο Βασίλειο
London School of Economics
Dr Jasmine Mah, Καναδάς
London School of Economics
Δρ. Απόστολος Πριόνας, Ελλάδα
Imperial College London
Dr Simon Streit, Γερμανία
London School of Economics
George Wharton, Ηνωμένο Βασίλειο
London School of Economics
ΠΗΓΗ: ΕΟΜ